Tuesday, November 10, 2020

ताबिईन - सहाबाका अनुयायीहरू १


अताअ बिन अबु रबाह 

 अल्लाह तआलाले उनीमाथि दया गरून् 

प्रस्तुति: मुहम्मद सुहैल नदवी 

○○○

हामी हिजरी सम्बतको सन्तानव्वे वर्षको जिल्हिज्जा महिनाको अन्तिम दशक तिर छौं  ....  

यो आदिमगृह ... काबा... अल्लाहको घर ... 

हरेक कुनाकाप्चाबाट 

आएका अतिथिहरूद्वारा  भरिपूर्ण छ ...

पैदल र सवार ... बृद्ध र जवान .

पुरुष.....  र महिला ......

कोही काला ... कोही गोरा ... 

कोही अरबी ... कोही अज्मी ...

कोही मालिक .. कोही दास ... नोकर ,

नाना थरिका मानिसहरू ... 

सबै भेला भएका छन् ... मानवका सम्राट कहाँ ...

डराउँदै ...   कराउँदै ..  गुहार लगाउँदै ..  आशा व्यक्त गर्दै ...  अपेक्षा राख्दै ...

अनि यो त मुसलमानहरूका खलिफा ... अमीरुलमुमिनीन  ... अब्दुलमलिकको छोरा,, सुलैमान पनि रहे छन् ... 

सन्सारका सबै भन्दा महान राजा.. महाराजा .... 

आदिमगृह काबाको परिक्रमा गर्दैछन् .... 

नग्न शिर , खालि गोडा ... 

शरीरमाथि एउटा चादर र धोति मात्र रहेको ...

यहाँ त उ पनि आफ्ना सबै प्रजासरि  .... मुसलमान दाजुभाइ जस्तै भएका छन्....

उनको पछाडी उनका दुइ छोरा (राजकुमार) पनि रहेका छन् ....

दुवै राजकुमार सुन्दरता र सौम्यतामा पूर्णिमाको जुन जस्तै छन् ...

 र आकर्षण र ताजापनमा अर्धखुलेका कोपिला समान छन् ...

उनले परिक्रमा सकिने वित्तिकै आफ्नो साथीहरू मध्ये एउटालाई सम्बोधन गर्दै भन्छन्  ...

तिम्रो मान्छे खोई त ? ....

उसले उत्तर दिँदै भन्यो  .... उता उभिएर नमाज पढी रहेको मान्छे ....

साथै मस्जिदुल हरामको पश्चिमी कुना तिर औल्यायो ...

खलिफा र उनका दुवै छोरा पछि पछि त्यो कुना तर्फ लागी हाल्छन् ...

उनका परिजनमा कसै कसैले .... खलिफाको पछि जाने .... बाटो खुलाउने  र भीड हटाउने आग्रह गर्छन् ....

तर उनले उनीहरूलाई रोक्दै भन्छन् ...

यस ठाउँमा राजा र रैती एक समान हुन्छन् ...

कोही पनि अर्का भन्दा ठुलो हुँदैन .. स्वीकृति र इश्भयबाहेक ...

कतिपय दयनीय निर्धा.. जट्टा परेको कपाल .. धुलोले ढाकेको जिउ भएका.. अल्लाहको दरबारमा हाजिर हुन्छन् ...

अल्लाहले उनीहरुको कुरा मान्नु हुन्छ.... 

राजा महाराजाको कुरा नसुनि.. उनीहरूलाई नकारेर भए पनि.

तत्पश्चात त्यो मान्छे तिर जान्छन्  ... त्यो मान्छेलाई अहिले सम्म आफ्नो नमाज कै अवस्थामा भेटाउछन्  ... अहिले सम्म रूकू र सज्दामै व्यस्त रहेका देख्छन्  ...

धेरै जना उनी पछाडी बसेका थिए ... उनका दायाँ पनि र देब्रे पनि  ...

उ पनि मानिसहरू कै पछाडी बस्छन्  र आफ्ना छोराहरू लाइ पनि सँगै बसाउछन्  ....

दुबै कुरैशी केटा .. त्यो मानिसलाई हेर्दै थिए .. जसको निम्ति मुसलमानका अमीर यहाँ पधारेका थिए ... र साधारणा मानिसहरूसँगै बसेर उनको नमाज समाप्त हुने प्रतिक्षा गर्दै थिए ...

यो त एउटा कालो हबशी बूढो पो रहेछ ... कालो छाला ...घुम्रिएको कपाल ... थेप्चे परेको नाक ... बसेको बेला कालो काग जस्तै देखिने मानिस ....

****

त्यो मान्छेले नमाज भ्याए पछि उही दिशातिर  फर्किए जुन दिशामा खलिफा थिए ... सुलैमान बिन अब्दुलमलिकले उनलाई सलाम गरे उनले पनि सलामको उस्तै  उत्तर फर्काए ...

त्यो बेला खलिफा ऊ तिर ध्यान दिएर ... हज्जका एक एक कार्यविधि सोध्न थाले ... उनले पनि हरेक प्रश्नको जवाफ सविस्तार फर्काए ... उनका प्रश्नहरूको यस्तो विस्तृत उत्तर दिँदै ... फेरी अरू कसैलाई सोध्ने आवश्यकता नपर्ने...

सबै भनाइलाई रसूल सल्लाहु अलैहि वसल्लम सम्म जोडदै ....

खलिफाले आफ्ना सबै प्रश्नहरू सोधिसके पछि उनलाई धन्यवाद दिए .. र आफ्ना दुबै छोराहरूलाई भने ...

जाउँ.. ती दुबै पनि उभिए ... र तीनै जना मस्आ ... दगुर्ने ठाउँ तिर लागे ...

सफा र मर्वामा दौडन गइ रहँदा बाटोमा दुवै केटाले सूचना दिने कटुवालहरूको आवाज सुने,  उनीहरू कराउँदै भन्दै  थिए ...

हे मुसलमानहरू ...

यो ठाउँमा अबु रबाहको छोरा अताअ बाहेक कसैलाई फत्वा दिने ... मस्ला बताउने अधिकार छैन .. यदि उनी नभए...

त्यस पछि अबु नजीहको छोरा अब्दुल्लाह ले फत्वा दिन्छन् ....

दुवै छोरा मध्ये एउटा खलिफ तिर फर्केर सोध्छ ...

अमीरुलमुमिनीनका गभर्नरले कसरी यो आदेश दिएको छ ... यहाँ अबुरबाहको छोरा अताअ र उनका शिष्य बाहेक कसैले फत्वा दिन नपाउने हुन्छ ....

र हामी यो मानिस नेर गएर फत्वा सोध्यौँ  ... जसले खलिफाको पनि केही इज्जत गरेन र उनका मानसम्मानको हक पनि दिएन....

सुलैमानले छोरा लाई भने ....

नानी !!! अहिले  तिमीले जुन व्यक्तिलाई देख्यौ र जसको सामुन्ने हामी केही नभएको देख्यौ .... उनिनै अबु रबाहका छोरा अताअ हुन् ... मस्जिद ए हराममा मात्र फत्वा दिन सक्ने मानिस ....

ऊ यस महान सिहाँसनमा अब्दुल्लाह बिन अब्बासका उत्तारधिकारी हुन् ...

त्यस पछि भन्न थाले ...

नानीहरू ... विद्या सिक ..

विद्याले नै सानो मानिस सम्मानीय हुन्छन् ...

अपरिचित मानिस प्रख्यात हुन्छन् ....

विद्याले गर्दा दासहरू राजा महाराजाको श्रेणी सम्म पुग्छन् ....

***

विद्याको बारेमा ... सुलैमान बिन अब्दुल मलिकले आफ्नो छोरालाई जे भन्यो त्यो अत्युक्तिपूर्ण रहेन छ ...

अताअ बिन अबु रबाह पनि बालापनमा मक्काकै एउटी महिलाका दास थिए .. उनको अधिनस्थ ....

तर अल्लाहले यो कालो दासमाथि उपकार गर्नुभयो ... उनका पाइलालाई विद्याको बाटो हिडने अवसर दिइयो  ...

उनले आफ्नो समयलाई तीन भागमा विभाजित गरे ....

एक भाग आफ्नी मालिक्नीलाई दिए ...

उनको उत्तम भन्दा उत्तम सेवा गर्ने गर्दथे ... र उनको हक अधिकार सम्म राम्रो टेवा पुर्यार्उँथे ....

अर्को भाग आफ्नो स्वामी .. पालनकर्ताको लागि अर्पित गरे ... त्यो समयमा उनको उपासना गर्ने गर्दथे ... जति पावन र सफा मनले उपासना हुन सक्छ ... मात्र अल्लाहकै लागि निष्ठावान भएर .....

र तेश्रो भाग विद्या सिक्नको निम्ति .... रसूल सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लमका साथीहरू मध्ये  जीवित रहेका साथीहरू समक्ष पुगेर .. ज्ञानको सफा र शुद्ध  मुहानबाट .. शिक्षाको अदभुत श्रोत बाट .. आफ्नो तृष्णा मेटाउन  थाले ...

यसरी उनले अबु हुरैरा, अब्दुल्लाह बिन उमर, अब्दुल्लाह बिन अब्बास, अब्दुल्लाह बिन जुबैर र अन्य सहाबाहरूसित धेरै ज्ञान प्राप्त गरे ...

आफ्नो छातीलाई रसूल सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लमद्वारा वर्णन गरिएका शिक्षा, विद्या र बुद्धिबाट परिपूर्ण गर्न सफल भए  ....

***

जब उनकी मालिक्नीले देखिन् ... उसका दासले त आफूलाई अल्लाहकै लागि बेची सकेको रहेछ .. आफ्नो जीवन विद्याकै लागि विशिष्ट पारी सकेको रहेछ ...

उसले आफ्नो अधिकार छोडिन् ... र अल्लाहको प्रसन्नताको चाहनामा उनलाई मुक्त गरिदिइन् ...अल्लाहले उनीद्वारा इस्लाम र मुसलमानहरूलाई केही लाभान्वित तुल्याउनु हुन्छ होला भन्ने आशामा ...

त्यही दिन देखि अताअ बिन अबु रबाहले मस्जिद- ए-हरामलाई आफ्नो ठेगाना बनाए..

उसैलाई आफू बस्ने घर माने ...

आफूले शिक्षा दिने विद्यालय बनाए ...

र अल्लाहको प्रसन्नताको चाहमा.. इश्भय र अर्पणका भाव सहित गर्नु पर्ने उपासनाको ठाउँ बनाए..

इतिहासकारहरूद्वारा भनिएको छ ...

मस्जिद नै बीस वर्षसम्म अताअ बिन अबु रबाहको औछ्यान रह्यो ....

****

यो महान ताबिई ... सहाबाका अनुयायी ... अताअ बिन अबु रबाह ज्ञानको उच्चास्तर सम्म पुगी सकेका थिए .. सबै अनुमानलाई पार गरेर ...

यस्तो स्थानमा विराजमान थिए जहाँ सम्म उनका समकालीनहरू मध्ये थोरैले पुग्न सफल भएका थिए ....

भनिन्छ कि अब्दुल्लाह बिन उमर रजियल्लाहु अन्हु उम्राको लागि मक्का प्रस्थान गरे ....

मानिसहरू उनीसमक्षा प्रश्न सोध्न र फत्वा लिन आउन थाले.....

उनले भने .. मलाई आश्चर्य लाग्दै छ हे मक्कावासी हो !!!..

के मसित सोध्नका लागि तिमीहरू सबै समस्या र प्रश्नहरू जम्मा गरेर राख्छौ ... तिम्रो बीचमा अताअ बिन अबु रबाह हुन्छन् र पनि ? ....

***

अताअ बिन अबु रबाहको धर्म र ज्ञानको शिखरमा चुलिने दुइ वटा मुख्य कारण रहेका छन् ...

सर्वप्रथम उनले आफ्नो मनमाथि राम्रो कव्जा गरेका थिए ... तसर्थ बेफाइदा बस्तुमा कहिले संलग्न हुँदैन थिए ...

देश्रो आफ्नो समयमाथि पनि राम्रो पकड बनाएका थिए ... कहिले पनि फाल्तु कुरा अथवा अनावश्यक काम तिर जाँदैन्थे ....

मुहम्मद बिन सूकाले .. कूफाका एक महान विद्वान ... उनी कहाँ जाँदै गर्ने एक जमातलाई कुराकानी गर्दा भनेका थिए ...

म तिमीहरूलाई यस्तो बहुमूल्य कुरा भनूँ .. मलाई भएको लाभ जस्तै तिमीहरूलाई  पनि लाभान्वित तुल्याइ दिन्छ ?

उनीहरूले जवाफ दिए ... किन नहुने त?...

उनले भने ... मलाई अताअ बिन अबु रबाहले एक दिन उपदेश दिँदै भने ... भतिज ! .. हामी भन्दा अघि भएका मानिसहरू अतिरिक्त कुरा गर्न घृणा मान्दथे ...

मैले सोधेँ ... उनीहरूको दृष्टिमा अतिरिक्त कुरा भनेको के थियो ...

उनले भने .. उनीहरू सबै कुरालाई अतिरिक्त नै मानिन्थे ..

अल्लाह तआलाको किताबको अध्य्यन गर्नु र बुझ्ने प्रयास गर्नु बाहेक ।।।।

र 

रसूल सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लमको हदिस .. त्यसलाई वर्णन गर्ने र कन्ठस्थ पार्ने ...र

कसैलाई भलोकाम तिर डाक्ने र अनुचित कुराबाट रोक्ने ...र

यस्तो ज्ञान जो द्वारा अल्लाहको प्रसन्नता प्राप्त गर्न सकिन्छ ...बाहेक 

कि तिमी आफ्नो खाँचो निम्ति कुरा गर अथवा  आफ्नो जिविकाको लागि ... जुन अति आवश्यक हुन्छ ...

त्यस पछि मेरो मुख तिर नियालेर हेर्दै भने ...

के तिमी इन्कार गर्छौ? ..तिमीहरूका लागि तैनाथ गरिएको छ .. निगरानी गर्ने हरू .. प्रतिष्ठित ... गतिविधिहरूलाई लेखिरहनेहरू ...

र तिमीहरू सबैको लागि दुइवटा फरिश्ता साथमा छन् ... दायाँ र बाँया तिर बसेका छन् ...मुखबाट कुनै शब्द निकाल्न पाएको हुँदैन तर त्यस नजिक एउटा निरीक्षक अवस्थित हुन्छ ...

फेरी उनले भने ... के हामीलाई लाज लाग्ने छैन यदि हाम्रो कार्य अभिलेख फैलाइयो.. जसलाई हामीले दिनको उज्यालोमा लेख्न लगाएका छौँ ...र त्यस भित्र विशेष गरी त्यही कुरा देख्यौँ, जो धार्मिक विषयसित सम्बन्ध भएको हुदैन अथवा  सान्सारिक गतिविधिसित पनि मतलब नरहेको पाइन्छ ...

***

अल्लाह तआलाले अताअ बिन अबु रबाहको ज्ञानद्वारा कतिपय मानव समूहलाई फाइदा पुर्याउनु भएको छ ...

उनीहरूमध्ये ..विशिष्ट विद्वानहरू रहेका छन् ...

पेशागक उद्यमीहरू छन् ....

यस बाहेक अरू धेरै जना ...

इमाम अबु हनिफा नुअमान बिन साबितले आफ्नो एउटा घटनाको उल्लेख गर्दै भनेका छन् ...

मैले मक्कामा हज्जको कार्यविधि पुरा गर्दा पाँच स्थानमा गलती गरें ... र मलाई एउटा हजामले सिकायो ...

कुरा यस्तो रहेछ ...मैले इह्रामबाट निस्कन कपाल खैरिन खोजें .. एउटा हजाम नेर आएर सोधेँ. ...

मेरो कपाल कतिमा खैरि दिन्छौ ? ...

उसले भन्यो.... अल्लाह तपाईँलाई सत् पथमा हिडाऊन् ..हज्जको काममा भाव सर्त हुँदैन ... बस्नुस्, जति तपाईँको इच्छा, त्यही दिइ दिनु होला..

म लज्जित भएँ र बसी हालें ... तर किब्ला तिर मुख नगरी अर्कै तिर फर्केर बसें ...

उसले इसारा गरेर किब्लातिर फर्कनको लागि भन्यो ... मैले त्यस्तै गरें ...

तर म झन लज्जित भइ सकेको थिएं ...

मैले बाँया तिरको कपाल खैरिनको निम्ति फर्काएं ..

उसले भन्यो दाँया तिरको कपाल ल्याउनुस् .. मैले दाँया तिरको कपाल फर्काएं ..

हज्जाम मेरो कपाल खैरिन थाल्यो र म मौन भएर उसलाई हेर्दै थिएँ र अचम्मित हुँदै थिएँ....

उसले भन्यो ... मौन किन बस्नु भएको छ ... अल्लाहु अक्बर भन्दै गर्नुस् ..

म अल्लाहु अक्बर भन्न थालें ... फेरी उभिएर जान लागें ...

उसले सेध्यो ... कहाँ जाँदै हुनुहुन्छ ....

मैले भने ... बसाई तिर जाँदैछु ...

उसले जवाफ दियो ... पहिले दुइ रकअत नमाज पढ्नुस फेरी जहाँ मन लाग्छ जानु होला ..

मैले दुइ रकअत नमाज पढें ..र मनमनै भने ..

ये हज्जाम जस्तो मान्छेले यस्तो कुरा गरेको रहेछ ... यो अवश्य नै कुनै विद्वान हुनु पर्छ ...

मैले उसलाई सोधें ...

मलाई हज्जको कार्यविधि तिमीले दर्शायौ ... यो कहाँबाट सिक्यौ त? ..

उसले भन्यो ... अल्लाह कसम !!! भन्दै छु तपाइ लाई ,मैले अताअ बिन अबु रबाहलाई यसरी नै गर्नु भएको देखेको छु .. त्यहीँबाट सिकेको . र मानिसहरूलाई यस्तो गर्न लगाएं ...

****

सान्सारिक ऐश्वर्य अताअ बिन अबु रबाहको पहुँचमा थियो ... तर उनले सधैँ मुख नै फेरे , हरपल त्यसलाई नकार्दै बसे ..

जीवनभरि मात्र एउटा कमीज ओढे त्यो पनि पाँच दिर्हम भन्दा कम्तीको ....

खलीफाहरूले उनलाई आफ्नो दरबारमा उपस्थित रहने आग्रह गरे .. तर उनीहरूको निमन्त्रणा स्वीकार गरेनन् ...

संसारिक लोभको डरले ... उनको धर्म र प्रलोक नबिग्रोस् भनेर .... तापनि उनीहरू समक्ष जाने गर्दथे ... यदि साधारण मुसलमानको लाभसँग सम्बन्ध हुन्थ्यो अथवा इस्लामधर्मको केही फाइदाको विषय हुन्थ्यो ....

यसै सन्दर्रभमा उस्मान बिन अताअ अलखुरासानीले लेखेको कुरालाई पनि उदाहरण स्वरूप पेश गर्न सकिन्छ ...

उनले भनेका छन् ...

म आफ्नो बुवाको साथ हिशाम बिन अब्दुल मलिकलाई भेट्न हिडेँ ,दिमश्कको नजिक पुग्दा मैले एउटा बृद्ध मानिसलाई देखेँ... एउटा कालो गधामाथि चढेको ... पुरानो कमीज लगाएको .. र एउटा फाटेको जुब्बा लगाएको ... टोपी पनि शिरमा टाँसिए जस्तो थियो र काठी काठको थियो ....

यो देखेर मलाई हाँसो छुट्यो .र.....मैले बुवालाई सोधें ...

यो को हो बा?...

उहाँले भन्नु भयो ... चुप लाग ... यिनी हिजाजका विद्वानहरूका सरदार अताअ बिन अबु रबाह हुनु हुन्छ ...

हामी नजिक पुग्दा मेरा बुवा आफ्नो खच्चर बाट ओर्लिनु भयो..र उनिपनि आफ्नो गधाबाट उत्रिए .. दुबैले एकअर्कालाई अँगालो हाले ...एक अर्काको समाचार सोधे र आफ्नो सवारीमा सवार भइ हिडे ... हिशाम बिन अब्दुल मलिकको ढोका नेर आएर उभिए ....

आएको केही छिन मै दुबैलाई प्रवेशानुमति  आयो ....

मेरा बुवा त्यहाँबाट फर्कँनु हुँदा मैले भनेँ ...

भित्र के भयो मलाई पनि भन्नुस् न ....

उहाँले भन्नु भयो ...

हिशामलाई जसरी नै  सूचना प्राप्त भयो ... अताअ बिन अबु रबाह ढोका नेर छन् .... तुरन्त उनले भित्रियाउन हुकुम दिए ...

अल्लाह कसम .. मैले पनि उनकै कारण भित्र जाने मौका पाएँ...

हिशामले उनलाई देख्न वित्तिकै भने ...

स्वागत छ स्वागत छ ... यहाँ ... यहाँ .... यसरी भन्दै थिए .... यहाँ ... यहाँ ....

र उनलाई आफ्नो सिहासनमा बसाए ... उनका गोडा उसका गोडामा टाँसियो ....

दरबार भित्र ठुलठुला मानिसहरू थिए ... सबै कुराकानी थर्दै थिए ... तर सबै चुप लागे ....

फेरी हिशामले उनी तर्फ मुखीकरण गर्दै सोधे ...

अबु मुहम्मद ... कसरी आउनु भयो ...

उनले भने .... हरमैनवासी ... अल्लाहको घरका बासिन्दा  र रसूलका छिमेकी हुन् .... उनीहरूलाई तपाईँ खानेकुरा र उपहार बकस बाँढनु हुन्छ ...

उनले भने ... अवश्य ....

हे बालक ... लेख ... मक्का र मदीनाका वासीहरूको लागि उनको दान बकस एक वर्षको निम्ति ....

फेरी सोधे ... अरू केही अवश्यक बस्तु ? ....

उनले भने .... हजुर ! हे अमीरूलमुमिनीन ...

हिजाजका बासिन्दा र नज्दका बासिन्दा ... मूल अरब हुन् .. र इस्लामका अग्रज हुन् ... उनीहरूको अतिरिक्त सद्का उनीहरूलाई नै फर्काउनु हुन्छ .....

उनले जवाफ दिए ... यस्तै हुनेछ ... हे बालक ...लेख .. उनका अतिरिक्त सद्का उनीहरूलाई नै  फर्काइने ....

अरू केही अवश्यक्ता बाँकी छ .....अबु मुहम्मद ...

उनले भने ... हजुर !  .. हे अमीरुलमुमिनीन ....

सीमावर्ती इलाकाका मानिसहरू ....तपाईँका शत्रुहरू सामुन्ने उभिन्छन् ... मुसलमानहरूका साथ नराम्रो खोज्नेहरूसित युद्ध गर्छन् ....उनीहरूको पनि भत्ता जारी गरि दिनु भए तपाईँको बख्सिस हुन्थ्यो .... यदि तिनीहरू बर्बाद भए, सीमा असुरक्षित हुन्छ ।

उनले भने ... हुन्छ ... हे बालक ..लेख ...उनीहरूको भत्ता उनीहरूलाई पुर्याइनु पर्ने .

अरू केही खाँचो रहेको छ ? ...

उनले भने ... हजुर! हे अमीरुलमुमिनीन ... जिम्मावालाहरू .... तपाईँको राज्यमा भएका गैरमुस्लिमहरू .... आफ्नो सामर्थ्य भन्दा बढी भुक्तानी दिन सक्दैनन्  .... तपाईँले उनीहरूबाट प्राप्त रकमहरूबाट आफ्नो शत्रुहरूलाई पन्छाउन मद्दत लिनु हुन्छ ...

उनले भने ... हे बालक ... लेख ...

जिम्मावालाहरूद्वारा सामर्थ्य भन्दा बढी  असुल नगरिने  ....

अरूकेही अवश्यकता बाकी छ तपाइको ? ....

उनले भने .... हजुर ... अमीरुलमुमिनीन ... आफ्नो बारेमा सधैं अल्लाहको भय राख्नु ...

याद राख्नुस् ....तपाईँ एकलै जन्मनु भयो ...

एकलै मर्नु हुन्छ ....

एकलै फेरी उठाइनु हुनेछ .....

एकलै तपाईँको सोधपुछ हुनेछ .....

अल्लाह कसम .. यहाँ तपाईँले देख्नु भएको एक जना पनि तपाईँको साथमा हुने छैन ....

हिशाम जमिन तिर सिर निहुराएर रून थाले ...

अताअ पनि उभिए र म पनि ....

जब हामी ढोका नेर पुग्यौँ   ... एक जना व्यक्ति एउटा थैलो लिएर आयो .... मलाई थाहा छैन त्यसमा के कति  थियो ... 

उसले भन्यो ... अमीरुलमुमिनीनले पठाउनु भएको हो .

उनले भने ... हाय अफसोच .... हुँदैन हुँदैन ...

र म त्यसको लागि केही बदला चाहदिनँ ... मेरो बदला त सम्पूर्ण लोकका पालनकर्ताको जिम्मामा मात्र रहेको छ ....

अल्लाह कसम ....उनी खलीफाको दरबारमा हाजिर भए ... र उनको नजिक बाट बाहिर गए ... र एक थोपा पानी पनि पिउन मानेनन् ....

****

अन्ततः अताअ बिन अबु रबाहले एक सय वर्षको उमेर पाए ....

यो अवधिलाई ज्ञान र कर्मले परिपूर्ण पारे ... र स्वच्छाचरण र इश्भयद्वारा सदाबहार बनाए ...

मानिसको अधिनमा रहेका वस्तुबाट निरपेक्ष भएर मनलाई शुद्ध बनाए ... र अल्लाहको दरबारमा भएको वस्तुको अपेक्षा मात्र गरे ...

जब उनको अन्तिम समय आयो ....

आफूमाथि सान्सारिक वस्तुको भार थोरै  पाए ....

तर अखिरतको लागि .. प्रलोकित बस्तु धेरै कमाए .....

यसका साथ साथै ....

सत्तरी हज्ज ...

सत्तरी पटक अरफातमा उभिने मौका पाए ...

अल्लाह सित उनकै प्रसन्नता र जन्नत माग्दै ...

र जहन्नम .. नर्कबाट मुक्ति खोज्दै ...

अल्लाह उनीमाथि दया गरून्......

(प्रस्तुति: मुहम्मद सुहैल नदवी)

No comments:

Post a Comment