अन्तिम दूतका साथीहरूको जीवन चित्रका केही झझल्को - २८

 सुहैब रूमी

रजियल्लाहु अन्हु

प्रस्तुितः मुहम्मद सुहैल नदवी

○○○○○

○ सुहैब रूमी ....

हामी मुसलमानहरूमध्ये को छ? ...

जो सुहैब रूमीसित परिचिति छैन होला ? ...

अथवा उनका केही खबर नसुनेको ..

वा उनको जीवनीको केही अंशबाट अवगत नभएको होला ? ...

तापनि धेरै जसो मानिसहरूलाई पक्का यो कुरा थाहा हुँदैन होला कि ..

सुहैब वास्तवमा एउटा रूमी अथवा रोमका बासिन्दा कदापि थिएनन् ...

उनी विशुद्ध अरबी थिए ...

बुवाको बंशमा नुमैर समुदायका

र आमापट्टिबाट तमीम समुदायका...

तर उनलाई रूमी किन भनियो ..

यसको एउटा रोचक कथा पनि छ ..

इतिहासको पानाले यस कथालाई सधैं स्मरण राखेको नै छ ...

र पुस्तकहरूमा यसको चर्चा परिचर्चा हुँदै आएको छ ...

रसूल सल्लल्लाहु अलैहि व सल्लमको नुबुव्वत भन्दा दुइ दशक पहिलेको कुरा हो ...

अबुल्ला भन्ने प्रान्तमा फारस नरेश किस्राको तर्फबाट ..

सिनान बिन मालिक नुमैरी शासन गर्दै थिए ....

उनका सबै भन्दा प्रिय सन्तान उनका छोरा थिए ..

पन्द्रह वर्ष पनि पुरा नगरेको ...

उसलाई सुहैबको संज्ञा दिएका थिए ...

○○○○○

○ सुहैब चहकिलो अनुहार र रातो कपालका केटा थिए ...

चुल्बुले वानी र सधै गतिशील ...

उनको दुवै आँखाबाट बुद्धिविवेक र सद्गुण प्रज्वलित हुन्थ्यो ...

यसको साथ साथै अति हँसमुख र मनलाई हर्षित पार्ने केटा थिए ..

बुवाको मन मुटुलाई आनन्दित पार्थे ...

र प्रशासनको सबै सन्तापलाई हर्ने गर्दथे ...

○○○○○

○ सुहैबकी आमा आफ्नो सानो छोरालाई बोकेर ...

आफ्ना नौकर चाकर र परिजनका साथ ...

इराकको एउटा गाउँ सनीतिर मनोरञ्जन र आराम गर्ने निमित्त प्रस्थान गरिन् ....

अकस्मात त्यस गाउँमाथि रोमन सेनाको एउटा दलले आक्रमण गर्याे ...

निरीक्षकहरूलाई मारे ..

माल सम्पत्ति लुटपाट गरे ..

बालबच्चाहरूलाई बन्दी बनाए ...

तिनी बन्दीहरूमा सुहैब पनि पर्न गए ...

○○○○○

○ सुहैब रोमको मुलुकमा दासे बजारहरूमा बेचिए ...

एक हातबाट अर्काे हातमा ...

यसरी एउटा स्वामीको सेवादेखि अर्काे स्वामीको सेवामा हस्तान्त्रण हुँदै ...

रोमको मुलुकका महलहरूमा भरिएका ..

हजारौं हजार अर्का दासहरू समान नै ....

○○○○○

○ यसरी सुहैबलाई रोमन समाजको गहिराइसम्म पुग्ने ..

र त्यसलाई भित्रबाट अवलोकन गर्ने अवसर प्राप्त भयो ...

उनले आफ्नै सिरको आँखाद्वारा ती महलहरूमा फैलिएका ...

कुकर्म र दुर्व्यहारका क्रियाकलापहरू देखे ...

र त्यहाँ हुने अत्याचार र पापका कहानीहरू आफ्नै कानद्वारा सुने ...

र यस समाजलाई घृणा गर्न र मन नपारउने भए...

उनी मनमनै भन्ने गर्थे ...

यस्तो समाजलाई कुनै तुफान र आँधीबेहरीले मात्र पवित्र गर्न सक्छ ...

○○○○○

○ यद्यपि सुहैबले रोमको मुलुकमा हुर्केका थिए ...

त्यही जमिनमा र उही समाजको बीच उनको पालनपोषन भएको थियो ...

यद्यपि उनले अरबी भाषालाई बिर्सि सकेका थिए ...

अथवा बिर्सन निकट भइ सकेका थिए ...

तथापि उनको मनबाट यो कुरा मेटिन सकेन कि ..

उनी अरबी जातिका हुन्  ...

मरुभूमिका सन्तान ....

कुनै बेला पनि आफ्नो दासत्वको जन्जीरलाई फुकाली ...

स्वतन्त्र र मुक्त हुने र आफ्नै देशवासीको बीच पुग्ने चाहना शिथिल नभएकाे  ...

उनको लाल्सा त्यतिखेर झन तीब्र भयो ...

जब उनले इसाईका एउटा ज्याेतिषिद्वारा उनका स्वामीलाई यो कथन भन्दै सुनेका थिए ..

त्यो समय आइ पुगेको छ.....

जसमा अरबद्विपमा एउटा अल्लाहका सन्देशवाहक निस्कनु हुन्छ ...

जो ईसा बिन मर्यमको ईश्दूत्वलाई प्रमाणित गर्नु हुनेछ ...

र मानिसहरूलाई अन्ध्यारोदेखि उज्यालोतिर निकाल्नु हुनेछ ....

○○○○○

 

○ सुहैबले एक पटक अवसर पाए ...

उनी आफ्ना स्वामीको दासित्वबाट भाग्न सफल भए ...

तसर्थ उनले सम्पुर्ण आबादीको थालनी मक्का शहर.... 

 अरबको ठेगाना र आगामी ईशदूतको जन्मस्थानतिर ....

जाने प्रयास गरे ...

र मक्का पूग्दा त्यहाँका मानिसहरूले उनलाई सुहैब रूमीको संज्ञा दिए ...

उनको जिब्रोमा भकभकाइ र रातो कपालको कारणले गर्दा ...

.. ... ... .. 

सुहैबले मक्काका एउटा सरदार अब्दुल्लाह बिन जुद्आनको साथ करार गरे ...

र व्यापारमा लागे ...

अब उनको हातमा धेरै धनसम्पत्ति जम्मा हुन थाल्यो ...

○○○○○

○ तर उनको वाणिज्य र व्यापारले उनको मनबाट ...

इसाई ज्योतषिको कुरालाई कहिले पनि भुल्न दिएन....

जहिले पनि उसको कुराको स्मरण हुन्थ्यो ...

उनले अति चाखले आफ्नै मनलाई सोध्ने गर्थे ...

यो कहिले हुन्छ होला ? ...

तर थोरै दिन पछि उनको प्रश्नको जवाफ पनि भेटियो ...

○○○○○

. 

○ एक दिनको कुरा हो ...

एउटा व्यापारिक यात्रा पछि सुहैब मक्कातिर फर्केका थिए ...

कसैले उनलाई यो समाचार सुनायो ...

मुहम्मद बिन अब्दुल्लाहले आफू ईशदूत भएको घोषणा गरेका छन् ..

उनले एकल अल्लाहमाथि विश्वास राख्नको निमित्त ..

मानिसहरूलाई निम्त्याउँदैछन् ...

सबैलाई निसाफ र  परोपकार गर्न आग्रह गर्छन् ...

र दुष्कर्म र व्यभिचारबाट मनाही गर्ने गर्छन्  ...

○○○○○

○ उनी त्यही मानिस होइन र ? जसलाई सबैले अमीन (विश्वस्त) भन्ने गर्छन् ...

उनले सोधे ..

हजुर उही व्यक्ति ...

उत्तर दिइयो ...

उनले पुनः सोधे ...

उहाँ कता बस्नु हुन्छ ? ...

सफा पहाडको छेऊमा भएको अर्कम बिन अबुल अर्कमको घरमा रे ...

उनलाई खबर दिने व्यक्तिले उहाँको ठेगाना बताउँदै भन्यो ...

तर हेर्नुस .. उनलाई भेट्दा कुरैशका कुनै व्यक्तिले तपाईंलाई देख्न नपाओस् ..

ख्याल राख्नु होला ..

यदि कसैले देख्यो भने तपाईंको दुर्गति भइ हाल्छ ...

तपाईँ एउटा प्रवासी हुनुहुन्छ ...

न कुनै समुदाय छ जसले रक्षा गर्छ

नत कुनै खानदान र परिवार नै जसले तपाईँको सहायता गर्न सक्छ ...

○○○○○

 

○ लुुक्दैलुक्दै .. दायाँबायाँ पल्याकपुलुक हेर्दै ...

सुहैब अर्कमको घरसम्म पुग्न सफल भए ...

घर नजिक पुग्दा त्यहाँ अम्मार बिन यासिरसित भेट भयो ..

उनलाई पहिले देखि नै चिनेका थिए ...

परिचित व्यक्ति देखेर अलि धकाए ....

तर नजिक भएर उनलाई सोध्न थाले ...

अम्मार यहाँ किन आएका हौ ? ...

बरु तिमी किन यहाँ आएको मलाई भन...

अम्मारले उत्तर दिए ...

म त यस व्यक्तिलाई भेट्न र यसको कुरा सुन्न आएको हुँ ... 

उनले जवाफमा मनको कुरा पोखि हाले ...

अम्मारले म पनि यसै उद्देशले आएको हो भनेर बताए ..

सुहैबले अब नि:सङ्कोच भएर भने ..

 लौ त अल्लाहको नाम लिएर सँगै जाआंै ...

○○○○○

○ सुहैब बिन सिनान रूमी र अम्मार बिन यासिर सँगै ..

रसूल सल्लल्लाहु अलैहि व सल्लमको जुनाफमा हाजिर भए ..

उहाँका कुरा दुवैले ध्यानपूर्वक सुने ...

जसले गदौ दुवैको छाती ईमानको ज्योतिले जगमग भयो ..

र दुवैले उहाँतिर आफ्ना हात बढाउने कार्यमा एक अर्का भन्दा पहल गर्ने प्रयास गरे ...

र दुवैले अल्लाह अतिरिक्त कोही पूज्नीय छैन र मुहम्मद सल्लल्लाहु अलैहि व सल्लम उहाँको दास र सन्देश वाहक हुनु हुन्छ भनेर प्रतिज्ञा गरे ...

र दिनैभरी उहाँको अर्ति उपदेश ग्रहन गर्दै ..

र उहाँको सँगतको लाभ उठाउँदै बिताए ...

राति फैलिए पछि .. र मानिसहरूको आवतजावत बन्द भए पश्चात ..

रातको अन्ध्यारोमा दुवै जना त्यहाँबाट बाहिरिए ..

तर उनीहरूको छाती भित्र त्यो पवित्र ज्योति भरिएको थियो ...

जसले सम्पूर्ण विश्वलाई उज्यालो पार्ने सामर्थ्य बोकेको थियो ...

○○○○○

.

○ सुहैबले पनि अन्य बीसौं मुसलमानहरू जस्तै ...

बिलाल .. अम्मार .. सुमैया ..खब्बाबको साथ साथै ...

कुरैशद्वारा आफ्नो भाग्यको दुःख पीडा भोग्न बाध्य भए ...

कुरैशद्वारा दिइएका यति यातनाको सामना गरे ..

यदि त्यो यातना कुनै पहाडलाई दिइन्थ्यो भने त्यसलाई चुरचुर पु¥याउन प्रयाप्त हुन्थ्यो ...

तर उनले यो सबैलाई धीर र सहनशील मनले सहे ...

किन भने उनलाई राम्ररी थाहा भइ सकेको थियो ..

जन्नत अथवा स्वर्गको बाटो कष्टदायक कुराहरूले घेरिएको हुन्छ ....

○○○○○

. 

○ रसूल सल्लल्लाहु अलैहि व सल्लमले आफ्ना साथीहरूलाई ...

जब मदीनातर्फ प्रस्थान गर्ने अनुमति दिनु भयो ...

सुहैबले पनि रसूल सल्लल्लाहु अलैहि व सल्लम र अबु बक्रको साथमा नै मदीना प्रस्थान गर्ने निधो गरेका थिए ...

तर कुरैशलाई उनकाे मदीना प्रस्थान गर्ने इरादा पत्ता लाग्यो ...

तसर्थ उनको उद्देश्यको परिपूतिबाट रोक्ने प्रयास गर्न थाले ...

उनको निरीक्षणको निमित्त पहरेदार खटाए ...

मक्कादेखि बाहिर जान नपाओस् ..

र वाणिज्य व्यापारमा कमाएका सुन चाँदी सँगै लैजान नपाओस भन्ने उद्देश्यले ...

○○○○○

.

 ○ रसूल सल्लल्लहु अलैहि व सल्लम र उनका साथी अबु बक्रको हिज्रत पश्चात ...

सुहैबले पनि उहाँहरू समक्ष पुग्ने मौका खोज्दै थिए ...

तर यस्तो अवसर प्राप्त भएको थिएन ...

पहरेदारहरूको आँखा सधैं उनको निगरानीमा खुल्ला हुन्थ्यो ...

जागेको र सधैं सतर्क ...

उनले कुनै दाउपेच बिना त्यहाँबाट निस्कने कुनै मौका नै देखेनन् ..

○○○○○

.

○ एउटा चिसो र ठिहि¥याउँदो रातमा ...

सुहैबले मैदान तिर धेरै ओहोरदोहेर गर्न थाले ...

मानौ दिसापिसाबको आवश्यक्ता परेको छ ...

एक पटक गएर फर्किन वित्तिकै पुनः जाने गरी ...

○○○○○

 

○ पहरेदारहरूले आपसमा कुरा गर्न थाले ...

लौ, मज्जा भयो ..

आज लात र उज्जाले यसलाई पखाला लगाइ दिएछन् क्यारे ...

अनि उनीहरू आफ्ना औछ्यानमा लम्पसार भए ...

र आफ्ना आँखा निन्द्रालाई सुम्पिए ...

अवसर प्राप्त हुन वित्तिकै उनीहरूको बीचबाट नै ...

सहैब सुटुक्क निस्किए ...

र मदीनाको बाटो लागे ...

○○○○○

 

○ सुहैबको यात्राआरम्भ भएको केहि छिन मात्र बितेको थियो ..

पहरेदारहरूले उनको चाल बुझे ...

उनीहरू भयभीत हुँदै व्यउँझिए ...

आफ्ना तिव्र गतिको घोडामाथि सवार भए ...

र तिनीहरूलाई कुदाउँदा कुदाउँदै उनलाई भेट्न सफल भए ...

○○○○○

○ सुहैबले कुरैशका दलहरू आइ पुगेको थाहा हुँदै ...

उनी एउटा अगलो ढिस्कोमाथि चढे ..

आफ्नो वाणपेटिकाबाट वाण निकाले ..

धनुमा ताँदो चढाए ...

र कडा स्वरमा उनले भने ...

हे कुरैशका दलहरू ...

अल्लाह कसम .. तिमीहरूलाई राम्ररी थाहा छ ...

म तिमीहरूभन्दा उत्तम धनुधारी हुँ ...

मेरो निसाना अचुक हुने तिमीहरू जान्दै छौ ...

अल्लाह कसम तिमीहरू मनेर त्यो बेला सम्म पुग्न सफल हुँदैनौं ...

जबसम्म म एक एक वाणद्वारा एक एक व्यक्रिको प्राण लिन्न ...

तत् पश्चात मेरो हातमा तरवारको केही अँश वाँकी रँहदासम्म ..

म तिमीहरूलाई मार्नेछु ...

उनीहरू मध्ये एक जनाले भन्यो ...

अल्लाह कसम .. हामीले पनि तिमीलाई आफ्नो प्राण र सम्पत्तिसहित यहाँबाट भाग्ने अवसर दिँदैनौं ...

तिमी मक्कामा निर्धन आएका थियौ ...

गरिब थियौ ...

अनि धनवान बन्यौ ...

र कति कति धन सम्पत्ति आर्जन गर्याै ...

उनले उत्तर दिँदै भने ..

यदि मैले आफ्नो सम्पत्ति तिमीहरूलाई छाडेर जाउँ भने ..

तिमीहरू मलाई प्रस्थान गर्ने अनुमति दिन्छौ ?....

उनीहरूले सहमति जनाउँदै भने ..

अवश्य ...

सुहैबले उनीहरूलाई मक्कामा भएको आफ्नो घर भित्र ...

लुुकाएको धनसम्पत्तिको ठाउँ बताए ..

उनीहरू त्यहाँ पुगेर धनसम्पत्तिमाथि कब्जा गरे ..

र उनको बाटो छाडी दिए ...

○○○○○

.

○ सुहैबले मदीतर्फको बाटोमा यात्र सुरु गरे ...

अल्लाहको धर्मलाई सुरक्षित पार्ने निमित्त मक्काबाट प्रस्थान गरेर ...

उनले आफ्ना उमेरका  सुनौला समयहरू खर्चेर कमाएको धनप्रति....

गुमाएको अफसोस वा खेद प्रकट नगरी ..

बाटोमा हिँड्दा कमजोरी महसुस हुँदा ..

अथवा थकावटको आभास हुँदा ..

रसूल सल्लल्लाहु अलैहि व सल्लमसित भेटने चाहनाले ..

उनको मनमा पुनः स्फुर्ती ल्याउँथ्यो ...

र उनी पुनः आफ्नो यात्रा प्रारम्भ गर्थे ...

जब उनी कुबा पुगे ..

उनलाई रसूल सल्लल्लाहु अलैहि व सल्लमले देख्नु भयो ...

हाँस्दै मुस्कुराउँदै उनको स्वागत गर्नु भयो र भन्नु भयो ...

व्यापार अति लाभदायक रह्यो हे अबु यह्या ...

व्यपार धेरै लाभदायक रह्यो 

यसलाई तीन पटक भन्नु भयो ...

सुहैबको अनुहार खुसीले प्रफुल्ल भयो .. 

उनले भने ..

अल्लाह कसम हे अल्लाहका रसूल ...

म भन्दा पहिले तपाई समक्ष कोही पुगेको रहेन छ ...

तपाईंलाई यस घटनाको जानकारी जिब्रील मात्र दिनु भएको रहेछ ...

○○○○○

. 

○ वास्तवमा यो व्यापार धेरै लाभदायक रह्यो ...

र यसलाई आकाशबाट अवतरित ईशवाणीले पनि प्रमानित गर्यो ...

जिब्रीलले पनि यसको साक्षी बन्नु भयाे ...

किन भने सुहैब कै बारेमा यो आयत अवतरित भएको थियो .....

व मिनन्नासि ...

“र मानिसहरूमा यस्ता पनि छन् जसले अल्लाहको प्रसन्नताको प्राप्तिको लागि आफूलाई पनि किन्ने गर्छन् ...र अल्लाह आफ्ना भक्तहरू प्रति अत्यन्त दयालु हुनुहुन्छ ” । –अल–बकरहः२०७)

सुहैब बिन सिनान रूमीको जय होस ..र उत्तम परिणाम होस...

○○○○○

समाप्त

प्रस्तुितः मुहम्मद सुहैल नदवी