○●○ अबु जर गिफारी ○●○
□■□ रजियल्लाहु अन्हु □■□
{प्रस्तुतिः मुहम्मद सुहैल नदवी}
__________________________________
○वद्दानको घाटी ...
जसले मक्कालाई बाहिरी सन्सारबाट जोड्छ....
त्यहाँ गिफार समुदाय बस्ने गर्दथे ....
व्यापारीहरूको यात्रुसमूह ....
जुन मक्कामा व्यापार गर्दै शाम तिर जाने र आउने गर्दथे .....
बाटोमा पर्ने यस समुदायलाई जेपनि अनुदान, कर वा समानको खरीदबापत धेरैथोरै रूपैयाँ पैसा दिने गर्दथे ....
त्यही थोरै अम्दानीको भरमा जीविका निर्रवाह गर्ने गर्दथे .....
कहिले काँही यी यात्री समूहहरूद्वारा केही नपाएको बेला ....
यिनिहरूले डकैती गरेर समानपनि लुट्ने गर्दथे ....
जुन्दुब बिन जुनादा जो अबु जर भन्ने नामद्वरा चिनिन्थे ......
यसै समुदायका एक सदस्य थिए ....
तर उनीहरू मध्ये आफ्नो साहस, बुद्धि र दूरदर्शिताको कारण उनीहरू भन्दा भिन्न रहेका थिए .....
उनका समुदाय अल्लाहलाई छोडेर अरू देवी देवता र मूर्तिहरूको पूजा गरेको देख्दा उनको मन रून्थ्यो ....
मुटु दुख्थ्यो ...
दिल साह्रै विचलित हुन्थ्यो ....
अरब समाजमा धर्मका बिगार र रूढीवादलाई हेर्दा त्यसको प्रतिकार गर्ने उपाय सोच्दथे ....
र एउटा नयाँ ईश्दूत पठाइने कामना पनि गर्ने गर्दथे .....
सायद उनले मानिसहरूको मन बुद्धि फेर्न सकुन् ....
र मानव जातिलाई अन्ध्यारोबाट उज्यालोतिर ल्याउन सफल होउन् ......
****
○ देहातमा रहेकै बेला अबु जरले मक्का शहरमा एउटा नया ईशदूत निस्केको खबर थाहा पाए ...
उनले आफ्नो भाइ उनैसलाई भने ....
तिमी छिटै मक्का जाउ र यो मान्छे.... जसले नबी वा ईश्दूत हुने दाबी गरेको छ .... र उसमाथि आकाशबाट वाणि अवतरण हुन्छ जस्ता कुराहरू भन्दैछ ...
त्यसको पूर्ण समाचार लिएर आऊ र के भन्दैछ त्यो कुरा सुनेर मलाई पनि सुनाउ .....
****
○ उनैस मक्का पुगे .... रसूल् सल्ल्ल्लाहु अलैहि वसल्लमलाई भेटे .... उहाँका कुरा सुने ... र गाँउ तिर फर्के ....
उनैस घर फर्केको कुरा सुनेर अबु जर धेरै चाहना र सोखसहित उनिसित भेटे .....
र नयाँ ईश्दूतको समाचार उत्सुकताका साथ सोध्न थाले .....
उनले भने .....अल्लाह कसम !!! मैले यस्तो मान्छे देखें ....
जसले उच्चाचरणतिर निम्त्याउँछ .....
र यस्तो कुरा भन्ने गर्छ जसलाई पद्य वा कविता भन्न मिल्दैन ....
उनले प्रश्न गरे .... मानिसहरू उनको बारेमा के के कुरा गर्दैछन्? ....
उनले उत्तर दिए .... मानिसहरू भन्छन् ... जादुगर हो ... ज्योतिषी हो .... कवि हो ...
अबु जरले भाइलाई भने .... तिमीले मेरा तृष्णा मेटाउन सकेनौ ... मेरो चाहना पुरा गर्ने रहेनछौ ...
तर यदि तिमी मेरा घरपरिवारको आवस्यकता पुरा गर्न सक्छौ भने म आफैं गएर उनको बारेमा सम्पूर्ण व्योहोरा पत्ता लगाउने प्रयास गरूँला ....
उनले भने .... हुन्छ ... तर मक्काबासीदेखि सचेत नै रहनु होला ....
****
○ अबु जरले आफ्नोलागि बाटोखर्च( सामल तुमल ) तयार गरे .... एउटा सानो मसक बोके र बिहान भएपछि मक्का तिर लागे....
नयाँ ईश्दूतलाई भेट्न ...र
स्वयंम उनको बारेमा वास्तविक्ता बुझ्न ....
****
○ अबु जर मक्का पुगे ... तर वहाँका बासिन्दाको भयले गर्दा त्रसित पनि थिए ...
कुरैश आफ्नो देवीदेवताको बारेमा कति संवेदनशील छन् ..
र उनको विरूद्ध भन्नेमाथि अति रिसाउछन र...
जस्तो खबर पाएका थिए ...
साथै मुहम्मदका अनुयायीहरू र मुहम्मदका कुरा गर्ने मानिसहरूलाई कस्तो यातना दिदैछन् सबै कुरा सुनीसकेका थिए ....
तसर्थ कसैलाई मुहम्मदको बारेमा सोधौँ कि न सोधौँ? सोधेँ भने उसलाइ नराम्रो पो लाग्ने हो कि जस्तो लाग्यो.....
को मुहम्मदको साथी र मित्र हो? .....
र को उहाँको वैरी वा शत्रु हो ? ....
थाहा थिएन उनलाई.....
****
○ पुरा दिन बित्यो ....रात परेपछि उनी मस्जिदे हराममा गएर पल्टे..... कतैबाट अली रजियल्लाहु अन्हुको गमन भयो .... उनलाई सुतेको देखेर उनले कुनै परदेसी हो भनी थाहा पाए ...
उनलाई भने ....
हे दाइ .... मसँगै हिडनु ....
यो सुनेर उनकासाथ हिडे ...
राति उनकै घरमा बिताए ...
बिहान भएपछि आफ्नो सामल र मसक बोकि फेरी मस्जिदमा आएर बसे ....
दुवै जनामा कसैले एक अर्कालाई केहीपनि सोधेनन् ...
दोश्रो दिन पनि अबु जरले बिताए....
तर रसूल् सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लमको केही पत्तो पाएनन् ....
राति हुँदा त्यही हिजोकै स्थानमा सुत्न पुगे ...
फेरी अली रजियल्लाहु अन्हु त्यहाँबाट जाँदै रहेछन् ....
उनलाई देख्दा सायद यसले गन्तव्य भेटेन छ क्यारे भनेर उनलाई साथ लिए ...
यो रातिपनि उनले अलीकै घरमा विताए ....
दुवै जनाले एक अर्कालाई केही सोधेनन् ...
तेश्रो रातमा उनलाई अली ले भने ....
तपाईं मक्का किन आउनु भएको छ भन्ने कुरा मलाई भन्न सक्नु हुन्छ?
अबुजरले भने ....यदि तिमीले मलाई वचन दिन्छौ कि मैले चाहेको कुरा तिमी पुरा गर्छौ .. म तिमीलाई भन्न सक्छु ....
अलीले उनीलाई वाचा दिए ....
अबुजरले भने ...... म अति टाढाबाट मक्का आएको छु ....
म यो नया ईश्दूतसँग भेट्न र उहाँको कुरा सुन्न चाहन्छु ....
अलीको मुहार खुसीले प्रफुल्ल भयो ... उनले भने ...
अल्लाह कसम ... उहाँ वास्तवमा अल्लाहका सन्देशबाहक हुनुहुन्छ ... निसन्देह .... निसन्देह ....
बिहानी हुँदा मेरो बाटोमा मलाई पछ्याउँदै हिड्नु ....
यदि बाटोमा कुनै नराम्रो कुरा देखे म पिसाब फेरेको झैं रोकिन्छु ...
हिड्न थाले पछि मेरो पछि पछि हिड्नु ...
मैले प्रवेश गरेको ठाउँमा तपाईँ पनि प्रवेश गर्नु ...
****
○ ईश्दूतलाई भेटने चाहना ... उनलाई देख्ने लालसा ... उहाँको भनाइ र उहाँमाथि ओर्लिने ईश्वाणी सुन्ने प्रबल इच्छाका कारण .......
अबुजर रातभरि सुत्न सकेनन् ...
बिहान सबेरै अली आफ्नो अतिथिलाई लिएर रसूल सल्लल्ल्हु अलैहि वसल्लमको घर तिर गए ...
अबुजर उनलाई पछ्याउँदै हिडे ... दायाँबाँया केही नहेरीकन....
र दुवै रसूल् सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लमको सामु पुगे ...
अबुजरले भने
अस्सलामु अलैक या रसूलल्लाह ....
तपाईँमाथि शान्ति होस् हे अल्लाहका सन्देशबाहक ...
रसूल सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लमले जवाफ दिनु भयो ....
व अलैक सलामुल्लाहि व रह्मतुहु व बरकातुहु ....
तपाइँ माथि पनि अल्लाहको तर्फबाट शान्ति, उहाँको दया र बरकत होस् .....
अबु जरले सबै भन्दा पहिले मुसलमानहरूले गर्ने सलाम रसूल सल्लाहु अलैहि वसल्लमलाई गरेका छन् ....
पछि यही सलाम फैलियो र व्याप्त भयो ...
****
○ रसूल् सल्लल्ल्हु अलैहि वसल्लमले अबु जर तिर फर्केर उनलाई इस्लामको निम्तो दिनुभयो र उनलाई कुराअन सुनाउन थाल्नु भयो ....
केही छिनमै त्यही ठाउँमा अबु जरले सत्यकथनको उदघोषणा गरे ... र नयाँ धर्ममा प्रवेश गरे .....
उनी तेश्रो पछि चौथो थिए कि चौथो पछि पाचौँ थिए .....
अब हामी अबु जरकै मुखबाट उनको बाँकी कथा सुनौँ ..
उनले भनेका छन् ....
त्यसपछि म मक्कामा नै बसें ..... रसूल सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लमसँगै ....
उहाँले मलाई इस्लाम सिकाउनु भयो ....
केही कुरआन पढाउनु भयो ... फेरी मलाई भन्नु भयो.....
मक्कामा कसैलाई आफ्नो मुसलमान हुने कुरा नभन्नु है......
उनीहरू तिमीलाई मारि दिन्छन् जस्तो डर मलाई लाग्छ ..
मैले भने ..... त्यो अस्तित्वको कसम .... जसको कब्जामा मेरो प्राण छ.....
जब सम्म म मस्जिदे हराममा पुगेर ....
कुरैशको सामुमा सत्यकुरा यस इस्लामको घोषणा गर्दिन..
म त्यतिखेर सम्म मक्का छोडदिनँ...
यो सुनेर रसूल सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लम चुपचाप रह्नु भयो ...
म मस्जिदे हराममा आएँ .... त्यहाँ कुरैशका मानिसहरू बसेर कुराकानी गर्दैथिए .... म उनीहरूको बीचौंबीच पुगे .....
र सकेसम्म ठुलो स्वरले भनेँ ....
हे कुरैशका मानिसहरू .... म वचन दिन्छु अल्लाह बाहेक कोही उपास्य छैन र मुहम्मद अल्लाहका सन्देशवाहक हुनुहुन्छ ...
मेरो यो वाक्य....
उनका कानमा पर्ने वित्तिकै .....
सबै छक्क परे .... आफू बसेको ठाउँबाट उठे....
उनीहरू भन्न थाले ....
यस नास्तिकलाई समात ... र सबै मतिर दगुरेर आए र मलाई ज्यान मार्ने उद्देश्यले पिट्न थाले ....
तर रसूल सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लमका काका अब्बास बिन अब्दुल मुत्तलिब म नेर पुगे ....
मलाई बचाउन ममाथि होमिए ...
र उनीहरूलाई सम्बोधन गर्दे भने .... तिम्रो सर्वनाश होस् ...
तिमीहरू गिफार समुदायको एउटा मान्छेको ज्यान लिन खोज्दैछौ,
तिम्रा व्यापारीहरू उतैबाट अवतजावत गर्ने गर्छन् ...
यसरी तिनीहरू मलाइ छोडेर फर्केर गए
मलाई होस आएपछि म फेरी रसूल सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लम नेर पुगें ... मेरो अवस्था देखेर उहाँले भन्नुभयो ....
मैले तिमीलाई अघि नै आफ्नो इस्लामको घोषणा नगर भनेको थिइन?
मैले भनें .... हे अल्लाहका रसूल !!! मेरो मनमा एउटा अभिलाषा थियो त्यो मैले पुरा गरें .....
उहाँले भन्नुभयो ....
आफ्नो समुदायमा जाउ ... तिमीले देखेका र सुनेका कुराहरू उनीहरूलाई भन ... र उनीहरूलाई अल्लाह तर्फ बोलाऊ ....
सायद अल्लाहले तिमीद्वारा उनीहरूलाई पनि फाइदा पुर्याउनु हुनेछ र तिमीलाई राम्रो बदला दिनुहुने छ .......
अनि मेरो बोलवालाको खबर सुनेपछि म नेर आउनु ....
अबु जर भन्छन् ...
मै त्यहाँबाट हिडें ... र आफ्नो समुदायको गाउँ घर पुगें ...
मेरो भाइ उनैसले भेटेर सोध्यो ... तपाईँले के गर्नुभयो? ....
मैले भने .... मैले गरेको के भने म मुसलमान भएर उहाँको पक्षमा उभिएको छु......
केही छिनमै उसको मन पनि खुलस्त भयो ... र भन्यो ....
तपाईँको धर्मलाई अस्वीकार गर्ने मेरो पनि सोख छैन ....
म पनि मुसलमान भएँ र उनका सत्यता स्वीकारेँ ...
फेरी हामी आफ्नो आमा नेर पुगेर उनलाई पनि इस्लाम ल्याउने आग्रह गर्यौँ...
उनले पनि भनिन् .... तिम्रो धर्म अस्वीकार गर्ने मेरे पनि चाहना रहेको छैन... उनी पनि मुसलमान भइन् ....
त्यही दिन देखि .... यो मुसलमान सत्यवान परिवार ....
गिफार समुदायमा इस्लामको प्रचारप्रसार गर्न थाल्यो ....
अल्लाहको बाटो तर्फ निम्त्याउन थाल्यो ....
निरन्तरताका साथ ... न थाकि न आँत्ति....
यसरी गिफारका धेरै जना मानिसहरू मुसलमान भए र उनीहरूमा नमाज पनि कायम भयो ....
एक समूहलेले भने .... हामी आफ्नै धर्ममा हुनेछौ ....
रसूल सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लम मदीना प्रस्थान गर्नु हुन्छ भने हामी पनि इस्लाम स्वीकार्नेछौँ ....
र रसूल सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लम मदीना प्रस्थान गर्नु भए पश्चात उनीहरू पनि मुसलमान भए ....
रसूल सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लमले भन्नु भयो ...
गिफारको अल्लाह मग्फिरत गरून् ... क्षमा गरून् .. अस्लमलाई सुरक्षित राखून् .....
****
○ अबुजर आफ्नै गाउँमा बसे ...
यता बद्र, उहुद र खन्दकको युद्ध भइ भ्याए ...
त्यस पछि मदीना आएर रसूल सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लमकै लागि आफूलाई खास गरे ....
उहाँसित उहाँको सेवा गर्दै बस्ने अनुमति मागे ...
उहाँले अनुमति दिनुभयो ... यसरी उहाँको राम्रो साथ पाए ...
र उहाँलाई सेवा पुयाउने शुभ अवसर भेटे .....
रसूल सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लम सधैं उनलाई ग्राह्यता दिनु हुन्थ्यो .... उनको सम्मान गर्नुहुन्थ्यो ...
जहाँ र जहिले भेट्नु भएपनि हात मिलाउनु हुन्थ्यो ...
भेटदा सधैं मुस्कान र खुसी व्यक्त गर्नु हुन्थ्यो ...
****
○ जब रसूल सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लमको देहान्त भयो .... मदीना आफ्नो स्वामी र मालिकलाई गुमाएकोले खालि खालि देखिन थालियो ...
उहाँको पावन बसाईले जुन सौन्दर्य र सौष्ठव झल्किन्थ्यो ......विलुप्त भयो ......
यो देखेर अबु जरले सहन गर्न नसकी त्यहाँ बस्न मन नलागेर ...
बादियतुश्शाम तिर गए ......
र त्यही अबु बक्र र उमर रजियल्लाहु अन्हुमाको शासनकालसम्म बसे ...
उस्मान रजियल्लाहु अन्हुको शासनकालमा उनी दिमश्क तिर गए ....
मुसलमानहरू सन्सारिक लोभमा परेका छन् ... र धन सम्पत्ति आर्जनमा व्यस्त छन् भन्ने अवस्था... देखेर उनको मन रोयो ...
र उनी यसबाट जोगाउनको निम्ति मानिसहरूलाई अर्ति उपदेश दिनथाले ....
तसर्थ उस्मान रजियल्लाहु अन्हुले उनलाई मदीना बोलाए ...
उनी मदीना पुगे ... तर त्यहाँ पनि मानिसहरूको सान्सारिक लोभले उनको मुटु खुम्चिन थाल्यो ..
र मानिसहरूले पनि उनको सधैंको रोकटोक र अर्तिउपदेशका कारण आत्तिए ....
उस्मान रजियल्लाहु अन्हुले उनलाई मदीनाको नजिकै एउटा गाउँ रब्जा तिर जाने हुकुम दिए ....
तसर्थ उनी मानिसहरूको दृष्टिबाट टाढा ..
मानिसहरूको पहुँचमा हुने सान्सारिक सन्साधनमा अभिरूचि नराखी ....
रसूल सल्ल्ल्लाहु अलैहि वसल्लम र उहाँका दुइ साथी अबुबक्र र उमरले जुन मूलाधारलाई अँगालेका थिए ...
र यस लोकमाथि सालोक्यलाई ग्राह्यता दिँदै .....
त्यहीँ आफ्नो बाँकी जीवन व्यतित गर्न थाले ....
****
○ एक पटक एउटा व्यक्ति उनको घर पुग्यो ....
घर भित्र सबै तिर आँखा घुमाउन थाल्यो तर उसले कुनै पनि चिज देखेन
उसले सोध्यो ...
अबुजर तपाईँले समानहरू कहाँ राख्नु भएको छ ...
उनले जवाफ दिए ....
मेरो त्यहाँ (परलोक) एउटा घर छ ...
म आफ्नो सबै राम्रा समानहरू उता पठाइ दिन्छु ....
त्यो व्यक्तिले उनको मन्साय बुझेर सोध्यो ...
तर तपाइँ यस घर (सन्सार)मा भएको बेला त केही समान चाहियो नि?
उनले भने .... तर यस घरका मालिकले हामीलाई यहाँ छाड्दैनन् ....
****
○ शामका शासकले उनलाई तीन सय दीनार पठाए ... र भने ..
आफ्नो अवश्यकता परिपूर्ति कोलागि यसलाई खर्च गर्नु ...
उनले त्यसलाई फिर्ता दिए र भने ....
के शामका शासकले पुरै देशमा म बाहेक अरू कुनै तिरस्कृत र नीच मानिस देखेन छ्न ?
****
○ हिज्रतको बत्तीसौं साल .....
कालको निर्दयी पञ्जाले उनलाई पनि समात्यो.....
र समयचक्रले आफ्नो पासो हाल्यो .....
यस निरपेक्ष उपासकलाई पनि ...
जसको सन्दर्भमा रसूल् सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लमले भन्नु भएको थियो .......
धरतीले जन्माएको छैन ... आकाशले पनि छहारी दिएको छैन होला.....
अबुजर भन्दा बढी सत्यवादी कुनै पनि व्यक्तिलाई .........
अल्लाह उनीसित प्रसन्न होऊन् र उनलाइ पनि खुसि बनाऊन् ।
(प्रस्तुति: मुहम्मद सुहैल नदवी)
¤¤¤
