●○●अब्दुल्लाह बिन हुजाफा सह्मी ●○●
॰॰॰ रजियल्लाहु अन्हु॰॰॰॰
•••{प्रस्तुति: मुहम्मद सुहैल नदवी}•••
______________________
○ हाम्रो यस कथाका नायक हुन.....
रसूल सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लमका एक साथी.....
जसलाई अब्दुल्लाह बिन हुजाफा सह्मी भन्ने गरिन्थ्यो .......
इतिहासले यस मान्छेलाई पनि केही महत्व नदिइ अगाडी बढ्न सक्थ्यो.....
जस्तै उनी भन्दा पहिलेका करोडौ अरबवासीलाई बेवास्ता गर्दै आएको थियो ...
केही चर्चा नचलाइ.....
केही महत्व नदिइ ......
उनीहरू इतिहासको बाक्लो पानाभित्र हराए झैँ.....
तर महान इस्लामले अब्दुल्लाह बिन हुजाफा सह्मीलाई.....
तत्कालीन संसारका दुइवटा शक्तिशाली शासनप्रमुखसित भेट्ने अवसर दियो ....
रोमका शासक कैसर र फारसका शासक किस्रा सित...
उनका यी दुवै शक्तिशाली शासकहरूसित भेटेका कारण यस्तो वास्तविक कथा सृजित भयो .....
जसलाई समयले आफ्नो स्मरणमा सुरक्षित राखेको छ....
र इतिहासको मुखद्वारा सधैं दोहोर्याइने गरिन्छ .........
*******
○ किस्रालाई भेटने कथा हिज्रतको छैटौँ वर्षमा सुरू भयो ....
त्यस बेला रसूल सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लमले अरबको बाहिर भएका शासकहरूतिर इस्लामको निमन्त्रणाका लागि आफ्ना केही साथीहरूलाई पत्र लिएर पठाउने निर्णय गर्नुभयो ....
उहाँलाई यस जोखिमपूर्णकामको गम्भीरता थाहा थियो ....
यी पत्रवाहकहरू यस्तो टाढा दुर्गम स्थानमा जान्छन्....
उनीहरूले पहिले ती ठाउँहरू धाएका रहेनछन् .....
ती स्थानका बोलीभाषा पनि जान्दैनन् ....
ती शासकहरूको मनस्थिति र स्वभावबाट पनि अवगत हुदैनन् ...
फेरी यी शासकहरूलाई आफ्नो धर्मलाई छोड्ने,
तत्कालीन सान सौकतलाई त्याग्ने...
आग्रह गर्नेछन् ....
र उनीहरूलाई एउटा यस्तो समुदायको धर्म स्वीकार गर्न निम्त्याउँनेछन् ......
जो उनैका प्रजाहरू नजिकै उनीहरू सरह नै हिजो रही आएका थिए ....
यो त वास्तवमा जेखिमपूर्ण यात्रा हुन्छ होला...
यस यात्रामा जाने व्यक्ति हराए समान हुनेछन् ...
र फर्केर आएका मनिसहरू नयाँ जन्म लिएका सरह हुन्छन् ....
तसर्थ रसूल् सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लमले आफ्ना साथीहरूलाई भेला गर्नुभयो.....
उनीहरू बीच भाषण दिनका निमित्त उभिनु भयो ....
उहाँले अल्लाहको प्रशंसा र उहाँको गरिमा वर्णन र महिमागान पछि भन्नुभयो ....
हेर्नुस् .... म तिमीहरू मध्ये केही मानिसहरूलाई अजम(अरब बाहेक )का राजा महाराजाहरूतिर पठाउन चाहँदैछु ....
तसर्थ तिमीहरू मेरो कुरा त्यस्तै अस्वीकार नगर्नुस् .....
जसरी बनु इस्राइलले इसा बिन मर्यमप्रति गरेका थिए ....
रसूल सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लमका साथीहरूले जवाफ दिए ....
हे अल्लाहका रसूल .!!!!... तपाईँ जे गर्नु चाहनु हुन्छ हामी गर्न तयार छौँ ...
हामीलाई जहाँ पठाउँनु हुन्छ हामीलाई पठाइ हाल्नुहोस्
*******
○ रसूल सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लमले आफ्नो साथीहरू मध्ये छ जनालाई छान्नुभयो .....
अरब र अजम(गैर अरब )का शासकहरूको नाममा पत्रवहनको लागि ....
यी छ जना मध्य अब्दुल्लाह बिन हुजाफा सह्मी पनि थिए ....
उनी फारसको शासक किस्रालाई रसूल सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लमको पावन पत्र पुर्याउनको लागि छानिए ....
*******
○ अब्दुल्लाह बिन हुजाफाले आफ्नो सवारी तयार गरे ....
स्वास्नी र बच्चाहरूसित विदाइ लिए ...
आफ्नो गन्तव्यतिर जान लागे ...
कहिले उकालोले उनलाइ उचालि दिन्थ्यो .....
कहिले उरालोले झार्ने गर्थ्यो ....
एक्लो सिङ्गो नै ...
अल्लाहबाहेक कोही पनि साथी बिना नै ...
यसरी उनी फारसको मुलुक सम्म पुगे ...
उनले वहाँको महाराजाको समक्ष उपस्थितहुनको लागि अनुमति माँगे ...
उनका परिजनहरूलाई आफूले वहन गरेको पत्रको बारेमा अवगत गराए .....
यता किस्राले आफ्नो राजदरबारलाई राम्ररी सजाउने आदेश दिए....
राजदरबार सजाइयो ....
उनले आफ्नो परिजन र पदाधिकारीहरूलाई सभामा उपस्थित हुने हुकुम दिए ....
हुकुम बमोजिम सबै हाजिर भए ....
त्यस पछि अब्दुल्लाह बिन हुजाफालाई प्रवेश गराइने अनुमति दिए ....
अब्दुल्लाह बिन हुजाफ फारसको महाराजाको दरबार भित्र प्रवेश गर्दा एउटा पुरानो च्यादर ओढेका र बाक्लो ऊनको शिरपोस लगाएका थिए ....
र गाउँलेको सोझोपन टाढैबाट झल्किन्थ्यो ....
तर पनि उनी साहसी थिए ....
अल्को कायका, हष्टपुष्ट व्यक्ति थिए..
उनले छातीभित्र इस्लामको मानमर्यादा बोकेका थिए ......
उनको मुटुमा इमान र आस्थाको स्वाभिमान जगमगाउँदै थियो......
किस्राले उनलाई देख्दा आफ्नो एउटा नाइकेलाई त्यो पत्र ग्रहण गर्न अह्राए.....
तर उनले दृढ स्वरमा भने ....
होइन ... मलाई अल्लाहका रसूल सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लमले तपाईंको हातमा पत्र दिने आदेश दिनु भएको छ ....
र म उहाँको आदेशको उल्लङ्घन गर्न सक्तिनँ ....
किस्राले आफ्नो मान्छेलाई भने ...
छाड देऊ म निकट आउन देऊ ....
उनी किस्राको नजिक पुगेर उनको हातमा पत्र थमाए ....
फेरी किस्राले हीराका एक अरबी लेखनदासलाई बोलाएर उनकै अगाडी त्यो पत्र खोल्न र उनको समक्ष पढ्न आदेश दिए .....
उसले आदेश बमेजिम पत्र खोलेर पढ्न थाल्यो ...
त्यसभित्र लेखेको थियो ....
शुरू अल्लाहको नामबाट जो अत्यन्त करूणामय र परम दयालु हुनुहुन्छ ...
अल्लाहका सन्देशवाहक मुहम्मदको तर्फबाट फारसका महाराजा किस्राको नाममा ...
जसले सत्यमार्ग ग्रहण गर्छ त्यसमाथि शान्ति होस् .....
किस्रा यतिसम्म पत्र मात्र सुनेका थिए ...
उनको रीस छाती भित्र उम्लन थाल्यो ....
उनको अनुहार राताम्मै हुन लाग्यो ....
गर्दनको नसा क्रोधले फुल्न थाल्यो ....
किनभने अल्लाहका रसूल सल्लल्लाहु अलैहि वसल्ल्मले आफ्नो नाम उनको नाम भन्दा पहिले लेख्नु भएको थियो ....
उनले लेखनदासको हातबाट पत्र झिके र पत्र भित्र कुन विषयवस्तु लेखिएका रहेछ नबुझी त्यो पत्र च्यात्न थाले ....
साथै कराउँदै थिए ....
के मलाई सम्बोधन गर्दै मेरो दासले मलाई यस्तो लेख्न साहस गर्छ ...
त्यस पछि अब्दुल्लाह बिन हुजाफको लागि उनको सभाबाट बाहिर निकाल्ने हुकुम दिए ...
उनी त्यहाँबाट निष्कासित गरिए ...
*******
○ अब्दुल्लाह बिन हुजाफा किस्राको राज्यसभाबाट निस्के ....
उनको भाग्यमा कस्तो परिणाम लेखिएको छ थाहा थिएन ...
उनी मारिनेछन् कि स्वतन्त्र छाडिनेछन् भन्न सकिन्नथ्यो....
तर उनले केही छिनमै मनमनै भने ...
अल्लाह कसम् .... अब मेरो के हुनेछ त्यसको पर्वाह छैन ...
मैले त रसूल सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लमको पत्र पुर्याइ दिएको छु ....
यो भनेर आफ्नो सवारीमाथि चढेर त्यहाँबाट हिडे ....
तर जब किस्राको रिस शान्त भयो ...
उनले अब्दुल्लाहलाई हाजिर गर्नको लागि भने ....
उनलाई खेज्दा भेटिएनन् .....
उनीहरूले धेरै खोजतलास गरे तर पाइएनन् ....
बाटोमा अरबको भूमिसम्म खोज्न पठाइयो ...
तर पत्रबाहक पहुँच भन्दा टाढा गइ सकेको रहेछ भन्ने थाहा भयो .....
जब अब्दुल्लाह रसूल सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लमको जुनाफमा हाजिर भए ....
उहाँलाई किस्राको खबर र उनले पत्र च्यातेको समाचार सविस्तार सुनाए ....
रसूल सल्लल्ल्हु अलैहि वसल्लमले मात्र यति भन्नु भयो ....
अल्लाहले उनको मुलुकलाई टुक्रा टुक्रा पार्नु हुन्छ ।
*******
○ त्यसपछि किस्राले यमनमा भएका आफ्नो गभर्नर बाजानलाई पत्र पठाए, .....
त्यसमा भनिएको थियो.....
हिजाजमा उम्केको यो मान्छेतिर आफ्नो मानिसहरूमध्य दुई जनालाई पठाऊ......
र उनीहरूलाई भन त्यसलाई म नेर लिएर आउने ..
बाजानले आफ्नो परिजनहरू मध्य दुई समझदार मानिसहरूलाई रसूल् सल्लल्ल्हु वसल्लम तिर पठाए...
उनीहरूलाई एउटा पत्र पनि दिए.....
त्यसमा रसूल सल्लल्लाहु अलैहि वसल्ल्मलाई आदेश दिइएको थियो कि .....
ढिला नगरी यी दुवै जनाको साथ किस्रालाई भेट्न निस्कनु पर्छ ....
र उनले दुवै जनालाई रसूल सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लमको खबर राख्दै गर्ने......
र उहाँको अवस्था हेर्दै जाने.....
र उहाँको बारेमा जम्मा गरेको खबरप्रति.....
उनलाई पनि अवगत गराउने जस्ता कुराहरू भने ...
*******
○ दुवै जना बाटो काट्दै ताइफ पुगे...
त्यहाँ उनीहरूको भेट कुरैशका केही व्यापारीहरू सित भयो...
उनीहरूले ती व्यापारीहरूसित मुहम्मद सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लमको बारेमा सोधपुछ गरे ....
तिनीहरूले जवाफ दिए ...
ऊ यस्रिबमा बास गर्छ ...
फेरी ती व्यापारीहरू प्रसन्नताका साथ खुसियाली मनाउँदै मक्का फर्के .......
र कुरैशलाई बधाइ दिँदै भन्न थाले ...
आफ्ना आँखा चिसो पार्नुस् ......
किस्रा मुहम्मदको बिरोधमा उभियो अरे .....
उसको हानिबाट तिमीहरू जोगाइने भयो....
तर ती दुवै व्यक्ति मदीनातिर हिडि हाले....
मदीना पुगे पछि रसूल सल्लल्लाहु अलैहि वसल्ल्मसित भेटे ....
उहाँलाई बाजानको पत्र पुर्याए र उनले भने ...
राजाहरूको महाराजा किस्राले हाम्रो राजा बाजानलाई पत्र पठाएका छन् तपाईंलाई उनको समक्षा पुर्याउनको निम्ति ....
तसर्थ हामी तपाईं कहाँ आएकाछौँ .....
तपाईं हामी सँगै उनको दरवारमा हाजिर हुनुहोस...
यदि तपाईंले हाम्रो भनाइ स्वीकार गर्नु भयो......
हामीले किस्रासित कुरा गरेर तपाईंलाई सक्दो फाइदा पुर्याउने छौँ .....
र उनको कष्टबाट सुरक्षित पार्छौँ ....
यदि तपाईँले मान्नु भएन भने उनको शक्ति सामर्थ्य र तपाईँ र तपाईँको समुदायलाई नाश गर्ने क्षमताबाट तपाईं अवगत नै हुनु हुन्छ ....
रसूल सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लम अलिक मुसुक्क हाँस्नुभयो....
दुवै जनालाई भन्नु भयो ....
आज आफ्नो वासस्थानमा जानु र भोलि म नेर आउनु ...
अर्को दिन उनीहरू रसूल सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लमको जुनाफमा हाजिर हुँदा उनीहरूले सोधे ....
सायद तपाईंले हामीसँगै किस्रालाई भेटन जानु को लागि आफुलाई तयार पारी सक्नु भएको होला ...
रसूल् सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लमले उत्तर दिनु भयो ...
आज पछि तिमीहरू किस्रासित कहिल्यै भेट्ने छैनौ ...
अल्लाहले उसलाई मार्नु भयो ...
उसमाथि उसैको छोरा शीरवैहलाई प्रत्यायोजित गरेर ....
फलानो रातमा ...
अमुक महिनामा ....
यो सुनेर दुवै जना रसूल सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लमको अनुहार हेर्न थाले ...
उनको अनुहारमा भय र डर उत्पन्न भयो ...
दुवैले भने ...
तपाईं के भन्दै हुनुहुन्छ थाहा छ ? ....
के हामी यस्तै बाजानलाई लेखी पठाऔँ ? ...
उहाँले जवाफ दिनुभयो ....
अवश्य ....
यो पनि भन देऊ ...
मेरो यो धर्म त्यहाँसम्म पुग्ने नै छ जहाँ सम्म किस्राको साम्राज्य छ ....
यदि तिमी मुसलमान भयौ भने तिम्रो अधिनमा रहेको राज्य तिमीलाई दिनेछु......
र तिमीलाई आफ्नो समुदायको शासक बनाइदिन्छु ....
*******
○ दुवै जना रसूल सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लमको नजिकबाट निस्केर गए ....
बाजान समक्ष पुगेर उनलाई सबै खबर सविस्तार सुनाए ...
उनले भने ...
यदि मुहम्मदले भने को कुरा सत्य हो भने ऊ नबी नै हुन्...
तर यदि यस्तो भएन भए मैले उनको बारेमा एउटा निर्णय गरी राख्ने छु ....
केही दिन नवित्दा बाजानलाई शीरवैहको तर्फबाट एउटा पत्र भेटियो ....
त्यसमा लेखिएको थियो ....
याद राख, मैले किस्राको हत्या गर्दिएकोछु ....
आफ्नो समुदायको प्रतिशोधमा मात्र मैले उसलाई मारेको छु ....
उसले हाम्रो सज्जन र सुसम्मानित व्यक्ति हरूको हत्या गर्दै थियो ...
उनका महिलाहरूलाई बन्दी बनाउँथ्यो र उनका धनसम्पत्तिमाथि कब्जा गर्थ्यो ...
तिमीलाई मेरो पत्र भेट्न साथै तिम्रो वरिपरि रहेका मानिसहरूसित मेरोलागि वाचा(शपथ) लेऊ....
शीरवैहको यो पत्र पढ्न वित्तिकै बाजानले उसको पत्रलाई छेउमा फाले र आफू मुसलमान हुने घोषणा गरे ....
उनका साथ जति फार्सीहरू यमनमा थिए.....
सबैले इस्लामलाई स्वीकार गरे .....
*******
○ यो थियो फारसका राजा किस्रासित भेटेको अब्दुल्लाह बिन हुजाफाको सत्य कथा ....
तर रोमन साम्राज्यको नरेश कैसरसित भेट्ने कथा कस्तो थियो होला?....
कैसर सित भेटेको कथा देस्रो खलीफा उमर बिन खत्ताबको पालामा घटेको हो ...
यो घटना पनि अदभुत कथा भित्र नै पर्छ .....
हिज्रतको उन्नैसौँ वर्ष...
उमर बिन खत्ताब रजियल्लाहु अन्हुले एउटा सेना पठाए ...
रोमनहरूसित युद्ध गर्नको लागि ...
त्यही सेनामा अब्दुल्लाह बिन हुजाफा सह्मी पनि सामेल थिए ...
रोमन नरेश कैसरलाई मुसलमान सेनाको खबर....
र उनीहरू जुन इमानको निष्ठा...
र आस्थाको दृढता....
र अल्लाह र उहाँको रसूलप्रति बलिदान हुनेको भावनामा.....
परिपूर्ण रहेका छन् ......
जस्ता समाचार सुनेका थिए...
तसर्थ उनले आफ्नो मानिसहरूलाई आदेश दिए .....
यदि कुनै मुसलमान कैदी हुन्छ भने......
उसलाई ज्यान नमार्ने र जिउँदै उनको समक्ष हाजिर गर्ने रे ....
अल्लाहको हुकुम ... सन्जोगवश अब्दुल्लाह बिन हुजाफा सह्मी रोमन धरापमा परे र उनीहरूको बन्दी बने ....
उनीहरूले उनलाई आफ्नो राजा समक्ष हाजिर गरे ....
उनीहरूले राजालाई भने ....
यो मुहम्मदको पुरानो साथी हो ...
सुरू मा नै इस्लाम स्वीकारेको ...
हाम्रो हातमा परेको थियो .......
त्यसैले यसलाई हामी तपाईंको जुनाफमा ल्याएकाछौँ ....
*******
○ रोमन नरेशले अब्दुल्लाह बिन हुजाफा सह्मी तिर लामो दृष्टिले नजर गरे ...
फेरी भन्न थाले ...
म तिम्रोलागि एउटा प्रस्ताव राख्दैछु ....
उनले सोधे ... त्यो के हो र?
उनले भने ... म तिमीलाई एउटा अवसर दिन्छु ...
तिमी इसाई धर्म स्वीकार गर ...
यदि तिमीले यो कुरा स्वीकार गर्यौ तिमीलाई मुक्त गर्दिन्छु ...
यस बन्दीले साह्रै गौरव र दृढताका साथ उत्तर दिए ...
असम्भव....
तपाईँले जुन कुरातिर निम्त्याउदै हुनुहुन्छ......
त्यो भन्दा मलाई मृत्यु हजार चोटि कबुल छ ....
कैसरले भने ...
म तिमीलाई एउटा साहसी मानिस रहेको देख्दैछु ...
मेरो प्रस्ताव स्वीकार गरे पछि म तिमीलाई शासनमा साझा गर्छु.....
र आफ्नो राज्यलाई बाडेर दिन्छु ...
बेडीमा बाँधिएको बन्दीले उत्तर फर्काए ...
अल्लाह कसम...
यदि तिमीले मलाई आफ्नो सम्पूर्ण राज्य,.....
र साथै अरबका सारा भुभाग......
मलाई सुम्पिन्छौ यस उद्देश्यले कि.....
म मुहम्मदको धर्मबाट.....
एक पलकोलागि पनि विमुख होउँ...
त्यो पनि गर्न सक्तिनँ ....
उनले भने ... यसो नभए म तिम्रो ज्यान मारी दिन्छु ...
उनले जवाफ दिए ... तिमी जे गर्न सक्छौ गर ...
त्यस पछि कैसरले उनलाई सूलीमाथि चढाउने आदेश दिए ...
र आफ्नो धनुषधारीलाई रोमन भाषामा भने ...
उसको दुवै हात नजिकै तीर चलाउ....
त्यतिखेर पनि उनलाई इसाई धर्ममा प्रवेश गर्नको लागि निम्त्याउँदै थिए ....
तर उनले स्वीकार गरेनन् ...
फेरी दुवै खुट्टा नेर वाण हान्ने आदेश दिए ...
साथै उनलाई इसाई धर्ममा प्रवेश गर्नको लागि निम्त्याउँदै थिए ....
तर उनले स्वीकार गरेनन् .....
फेरी उनलाई नमार्ने र सूलीको काठबाट ओराल्ने आदेश दिए ...
साथै एउटा ठुलो भाँडो ल्याउने हुकुम दिए ...
त्यो ल्याएपछि त्यसमा तेल हालियो र आगोमाथि चढाइयो ....
र जब तेल उम्लिन थाल्यो ...
दुइवटा मुसलमान बन्दीलाई ल्याउने हुकुम दिइयो ....
ती मध्य एउटालाई जिउँदै त्यस तेल भित्र हालियो ...
उनकै आँखा अगाडी त्यस बन्दीको मासु छुटियो ...
र उसको खालि हाड मात्र रह्यो ....
अर्को बन्दीलाई पनि त्यस्तै गरियो .....
त्यस पछि कैसरले अब्दुल्लाह बिन हुजाफातिर फर्केर फेरी इसाई धर्म स्वीकार गर्ने कुरा राखे ...
तर उनको इन्कार पहिले भन्दा कडा थियो ....
अब कैसर निराश भइ सकेका थिए ...
तसर्थ उनलाई पनि त्यही तेलको भाँडो भित्र फाल्ने निर्णय सुनाए...
जसमा दुई जनालाई पहिले नै फाली सकेका थिए ...
उनलाई त्यसमा हाल्नको लागि जाने बखत उनको आँखाबाट आसु झर्न थाल्यो...
कैसरका एउटा मान्छेले उनलाई भन्यो ....
यो बन्दी रूँदैछ ....
उनले विचार गरे.... सायद यो बन्दी मृत्युको भयले रूँदैछ ...
भने म नेर ल्याऊ.....
उनको सामुन्ने पुग्दा कैसरले फेरी इसाई बन्न आग्रह गरे.....
तर उनले फेरी इन्कार गरे ...
उनले भने .... तिम्रो नाश होस् ... अनि किन रूदैछौ? ....
उनले जवाफ दिए ....
मलाई मेरो मनमा आएको कुरा बाट रुनमन लागेको हो...
मैले आफूलाई मनमनै भने ....
तिमी अहिले यस तेलमा हालिए पछि प्राण त्याग्छौ....
तर मेरो चाहना थियो ......
यदि मेरो शरीरमा भएको रौँ जति मेरो प्राण पनि हुन्थ्यो होला....
र सबैलाई अल्लाहको बाटो यसै भाँडा भित्र हालिने हुन्थ्यो ...
त्यस फसादीले सोध्यो ....
के तिमी मेरो सिरमा चुम्वन दिन सक्छौ ? .....
म तिमीलाई मुक्त गर्दिन्छु ....
उनले भने ...
मलाई मात्र होइन ...
सबै मुसलमान बन्दीहरूलाई पनि .....
उसले भन्यो ... ठीक छ सबै मुसलमान बन्दी हरूलाई पनि ...
अब्दुल्लाह बिन हुजाफाले भनेका छन् ....
मैले मनमनै भने....
अल्लाहका शत्रुहरू मध्य एक शत्रु ...
यदि मैले उसको सिरमा म्वाइँ खाइ दिएँ भने मसँगै सबै मुसलमान बन्दीलाई छोड दिन्छ अरे ...
यसमा केही घाटा छैन होला ....
फेरी उसको नजिक गएर उसको सिरमा म्वाइ खाइ दिए .....
रोमन नरेशले सबै मुसलमान बन्दीहरूलाई जम्मा गर्ने र उनको साथ पठाइ दिने आदेश दिए......
र आदेश बमोजिम काम सम्पन्न गरियो ....
*******
○ अब्दुल्लाह बिन हुजाफा सह्मी उमर बिन खत्ताब समक्ष पुगे .....
उनलाई आफ्नो सबै वृत्तान्त सुनाए ....
उमर फारूकले अत्यन्तै खुसी व्यक्त गरे ....
र मसलमान बन्दीहरूलाई हेर्दा उनले भने ....
सम्मूर्ण मुसलमानहरूमाथि अब्दुल्लाह बिन हुजाफाको सिरमा म्वाइ खान अनिवार्य छ ...
र यो शुभकामको थालनी म नै गर्छु ...
त्यस पछि उभिएर उनको सिरमा म्वाइ खाइ दिए....
अल्लाह उनीहरूसित प्रसन्न होऊन्
( प्रस्तुति: मुहम्मद सुहैल नदवी)
¤¤¤¤¤¤